آشنایی با سیستم GLONASS و نحوه کار آن

اکثر ما با ردیاب جی پی اس و کاربردهای آن‌ آشنا هستیم و شاید بسیاری از ما اکنون از ردیاب GPS خودرو برای حفاظت از ماشین‌هایمان در برابر سرقت استفاده می‌کنیم. اگرچه جی پی اس شناخته‌ شده‌ترین سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی اما بعضی از کشورها نیز سامانه‌هایی خاص خود را راه‌اندازی کرده‌اند که می‌توانند مکملی برای جی پی اس محسوب شوند.

سیستم GLONASS یکی از همین سیستم‌ها است که سامانه‌ای مدرن‌تر و جدیدتر برای موقعیت‌یابی محسوب می‌شود. در این مطلب سعی داریم به بررسی سیستم گلوناس بپردازیم و بررسی کنیم که سامانه‌ی  GLONASS چگونه کار می‌کند و چه کاربردهایی دارد؟ با ما همراه باشید.

آشنایی با سیستم Glonass  و نحوه کار با آن

سیستم GLONASS چیست؟

گلوناس (GLONASS) سرواژه‌ی عبارت Global Navigation Satellite System به معنای سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی است. این سامانه، سیستمی ماهواری‌ای است که کشور روسیه آن را توسعه داده و از 24 ماهواره تشکیل شده است. روسیه در سال 1976 کار بر روی سیستم گلوناس را به عنوان یک سامانه‌ی آزمایشی ارتباطات نظامی آغاز کرد و در سال 1982 اولین ماهواره‌ی GLONASS را به فضا فرستاد. این سامانه در سال 1995 به طور کامل مورد استفاده قرار گرفت.

این سیستم ردیابی و موقعیت‌یابی جهانی شباهت زیادی با سیستم موقعیت‌یابی جهانی جی پی اس آمریکا دارد و تنها سیستمی است که عملکرد قوی آن و دقت بالای آن باعث شده تا بتوان آن را با GPS مقایسه کرد. این سیستم هم می‌تواند به عنوان مکمل جی پی اس و هم جایگزین آن به حساب آید. سیستم GLONASS طی چند مرحله توسعه یافته و به‌روزرسانی شده است؛ به همین دلیل بسیاری بر این باورند که این سیستم دقت بالاتر و کارایی بیشتری نسبت به جی پی اس آمریکایی دارد.

سیستم GLONASS چیست؟

تاریخچه‌ای از نسخه‌های مختلف سامانه گلوناس

همان‌طور که گفتیم، سیستم GLONASS طی چند مرحله توسط روسیه توسعه یافته است. ورژن‌های توسعه‌یافته این سیستم در گذر زمان عبارتند از:

• GLONASS: این ماهواره‌ها در سال 1982 برای سازمان‌های نظامی و رسمی روسیه به فضا پرتاب شدند. این ماهواره‌ها با هدف اندازه‌گیری دمای هوا، موقعیت‌یابی و همچنین اندازه‌گیری زمان و سرعت در نظر گرفته شده بودند.
• GLONASS-M: این ماهواره‌ها در سال 2003 برای افزودن دومین فرکانس به فضا پرتاب شدند؛ دومین فرکانس برای گیرنده‌های نقشه برداری GIS اهمیت دارد.
• GLONASS-K: این ماهواره‌ها در سال 2011 برای افزودن فرکانس سوم به فضا پرتاب شدند. این ماهواره‌ها 3 نوع هستند - K1 ، K2 و KM.
• GLONASS-K2: این ماهواره‌ها هنوز در مرحله طراحی است و انتظار می‌رود تا سال 2022 به فضا پرتاب شود.
• GLONASS-KM: این ماهواره‌ها قرار است بعد از سال 2025 میلادی به فضا پرتاب شوند.

نسخه های مختلف از سیستم GLONASS

کاربرد سامانه گلوناس چیست؟

GLONASS یک سیستم ماهواره‌ای ناوبری جهانی مبتنی بر فضا (GNSS) است که خدمات موقعیت‌یابی، ناوبری و زمان‌بندی را با بالا بودن قابلیت اطمینان‌ به صورت لحظه‌ای و به طور مداوم در سراسر جهان به طور رایگان در اختیار همه قرار می‌دهد. ایده‌ی اولیه‌ی سامانه‌ی گلوناس توسط شوروی و بر اساس ردیابی موشک‌های بالستیک و هواپیماهای جت شکل گرفت اما به مرور برای استفاده تکنولوژیک نیز از آن بهره‌برداری شد.

امروزه بسیاری از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده‌ی تلفن همراه از سیستم GLONASS در گوشی‌های موبایل تولیدی خود استفاده می‌کنند تا کاربران بتوانند در کنار تکنولوژی جی پی اس از این تکنولوژی هم استفاده کنند. از مهم‌ترین کاربردهای این سامانه موقعیت‌یاب روسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده‌های جغرافیایی و موقعیت‌یابی؛
• موقعیت‌یابی ماهواره‌ها؛
• هدایت و ردیابی ناوها و وسایل‌نقلیه سنگین؛
• استفاده از آن در صنایع نفت و پتروشیمی برای نقطه‌گذاری؛
• استفاده از آن در تلفن‌های هوشمند برای موقعیت‌یابی.

کاربردهای سیستم GLONASS

سیستم  GLONASS چگونه کار می‌کند؟

شاید برایتان این سوال مطرح شود که نحوه‌ی کار رقیب اصلی GPS چگونه است. این سیستم از چندین بخش تشکیل شده که بخش اول آن، وضعیت ماهواره‌ها را نسبت به صورت‌های فلکی تشخیص می‌دهد. این بخش، اطلاعات ماهواره‌ای از سراسر جهان را دریافت می‌کند و آن‌ها را تبدیل به نقاطی یکپارچه می‌کند.

برای به دست آوردن داده‌ها از سطح زمین، در کشورهای مختلف از جمله روسیه، چین، برزیل و قطب جنوب پایگه‌های گلوناس راه‌اندازی شده است. داده‌های به دست آمده از این نقاط توسط فناوری گلوناس تحلیل می‌شود و در نهایت، این سیستم اطلاعات دقیقی از موقعیت جغرافیایی و مختصات مورد نظر ارائه می‌دهد.

دیگر مطالب مرتبط با این مقاله را در این بخش دنبال نمایید
انواع جی پی اس خودرو
مشخصات بهترین ردیاب خودرو
تفاوت ها و شباهت های اصلی بین رهیاب و ردیاب خودرو

تفاوت های  GPS و  GLONASS چیست؟

اگر این سوال برایتان ایجاد شده که جی پی اس و جی ان اس اس چه تفاوتی با هم دارند و کدام یک دقیق‌تر و قوی‌تر عمل‌ می‌کند، باید گفت که این دو تکنولوژی اهداف و عملکرد نسبتاً مشابهی دارند اما تفاوتی مهم میان این دو تکنولوژی وجود دارد.

مهم‌ترین تفاوت میان جی پی اس و گلوناس در تعداد ایستگاه‌های پوشش‌دهی این دو است. سیستم GPS آمریکا با استفاده از 32 ماهواره پشتیبان و در 6 خط پشتیبانی اطلاعات را دریافت می‌کند اما گلوناس دریافت اطلاعات را به کمک 24 ماهواره در 3 خط پشتیبانی انجام می‌دهد.

علاوه بر این، چگونگی ارتباط میان دریافت‌کننده‌های دیتای این دو سیستم نیز با هم تفاوت دارد و کیفیت و قدرت گلوناس نسبت به جی پی اس بهتر است. جی پی اس برای ارتباط با ماهواره‌های موجود در مدار زمین از امواج رادیویی مشابه با کدگذاری متفاوت استفاده می‌کند اما سیستم GLONASS از همان امواج رادیویی با کدگذاری منحصربه‌فرد خود استفاده می‌کند. به دلیل همین کدگذاری سیستم گلوناس، امنیت این تکنولوژی بیشتر و ارتباط ماهواره‌ای آن بهتر است.

آشنایی با نحوه کار سیستم GLONASS

نتیجه‌گیری

اگرچه جی پی اس توانسته هم در زندگی روزمره‌ی ما و هم برای اهداف نظامی بسیار قوی و موثر عمل کند اما استفاده از موقعیت‌یاب‌های قوی‌تر در کنار تکنولوژی جی پی اس به پیشرفت بهتر صنایع کمک می‌کند. موقعیت‌یابی ماهواره‌ها، ردیابی ناوها و نقطه‌گذاری در صنایع نفت و پتروشیمی نیاز به فناوری قوی‌تری دارد که کشور روسیه توانسته با سیستم موقعیت‌یابی گلوناس این نیاز را رفع کند.

در این مطلب به طور کامل با سیستم GLONASS و نحوه کار آن آشنا شدیم و دریافت که این سیستم از نظر تعداد ایستگاه‌های پوشش‌دهی با سیستم جی پی اس تفاوت دارد و به دلیل نحوه مخابره دیتا، توانسته قوی‌تر از GPS عمل کند. با این حال، این دو سیستم در کنار هم، کارکرد مکمل دارند.