خودرو گذر موقت چیست و چگونه از آن استفاده می‌شود؟

خودرو گذر موقت چیست؟ این سوال بسیاری از افراد است. شاید دیده باشید که گردشگری با خودرو شخصی خود به ایران آمده و یا خودروهایی را دیده باشید که روی پلاک آن‌ها گذر موقت درج شده. سپس برایتان این سؤال پیش آمده که یک گردشگر با چه مجوزی با خودروی خود سفر می‌کند یا معنی عبارت گذر موقت روی پلاک چیست؟ شاید از جمله دوست‌داران خودروهای خارجی هستید ولی قوانین واردات، خرید و فروش و پلاک‌ گذاری خودروی خارجی را نمی‌دانید. در مورد اینکه خودرو گذر موقت چیست باید بگوییم در برخی از کشورها از جمله ایران تنها در مدتی مشخص و با رعایت یک سری قوانین خاص می‌توان از یک خودرو خارجی استفاده کرد. به این خودروها، خودرو گذر موقت می‌گویند. اینکه این قوانین چگونه و توسط چه مرجعی تنظیم می‌شود و یا اینکه پلاک این خودروها به چه صورتی است، مطلبی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم.

ماشین گذر موقت

خودرو گذر موقت چیست؟

خودرو گذر موقت به خودرویی گفته می‌شود که بر اساس قوانین گمرکی یک کشور به‌صورت موقت اجازه ورود و استفاده را داشته باشد. استفاده خودرو گذر موقت و قوانین پلاک‌گذاری و خرید و فروش این خودروها متفاوت بوده و مهلت تردد آن‌ها با توجه به نوع پلاک فرق دارد. در ادامه به بررسی هر یک از این موارد می‌پردازیم.

پلاک‌گذاری خودرو گذر موقت به چه صورتی انجام می‌شود؟

در ایران پلیس راهور مسئول پلاک‌گذاری خودرو پلاک موقت است. برای پلاک‌گذاری موقت داشتن پاسپورت، گواهی‌نامه بین‌المللی، معرفی‌نامه گمرک، مجوز عبور از کشور، دفترچه کارنه دو پاساژ و مدارک شناسایی خودرو الزامی است. در صورتی که واردکننده خودرو یک گردشگر خارجی باشد، علاوه بر این مدارک سکونت حداقل 90 روز در کشور مبدأ و دارا بودن پاسپورت اول غیرایرانی ضروری است. برای تمدید مهلت پلاک خودرو گذر موقت، مالک خودرو باید با همراه داشتن گذرنامه قبل از اتمام موعد قانونی اقدام کند. سایر مدارک مورد‌نیاز برای تمدید پلاک عبارتند از: صورت وضعیت پرداخت شده خلافی خودرو، صورت‌جلسه فک پلاک، اصل و کپی بیمه‌نامه شخص ثالث، نسخه اصلی نامه گمرک تهران و دفتر واردات که دارای مهر برجسته است.

انواع پلاک خودرو گذر موقت چیست؟

نوع پلاک گذر موقت بر این اساس که خودرو از چه کشوری وارد شده، مشخص می‌شود. تفاوت عمده انواع پلاک‌های گذر موقت در مدت زمانی است که خودرو اجازه تردد دارد. بنابراین در ایران این پلاک‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1- خودروهایی که از کشور افغانستان یا کشورهای حاشیه خلیج فارس وارد شده‌اند: این خودروها تنها دو ماه اجازه تردد در ایران را دارند. البته این قانون شامل کشور امارات متحده عربی نمی‌شود.

2- خودروهایی که از کشور امارات متحده عربی وارد شده‌اند: این خودروها تنها می‌توانند یک ماه در ایران تردد کنند.

3- خودروهایی که از سایر کشورها وارد می‌شوند: این دسته از خودروهای گذر موقت سه ماه مهلت تردد دارند و امکان تمدید این مهلت برای مالکان این خودروها میسر است.

مهلت تردد خودرو پلاک موقت چگونه است؟

همان ‌طور که گفته شد با توجه به اینکه خودرو خارجی از کدام کشور وارد شده، مهلت تردد متغیر است. به‌طور کلی در مورد مهلت تردد خودرو گذر موقت و تمدید اعتبار آن می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:

- اگر خودرو از مناطق آزاد تجاری وارد شده، مهلت تردد یک ماه است.

- در صورتی که از کشور امارات متحده عربی وارد کشور شده باشد، مهلت تردد یک ماه بوده و قابل‌تمدید نیست.

- اگر خودرو از سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس وارد شده باشد، مهلت تردد حداکثر دو ماه بوده و قابل‌تمدید نیست.

- اگر کشور مبدأ خودرو افغانستان باشد، باز هم مهلت تردد حداکثر دو ماه بوده و قابل‌تمدید نیست.

- خودرو‌های پلاک موقتی که از سایر کشورها وارد شده باشند حداکثر سه ماه اجازه تردد دارند. در صورتی که منع قانونی وجود نداشته باشد تمدید این مدت تا سه ماه دیگر امکان‌پذیر است. بنابراین با احتساب مدت زمان تمدید، این دسته از خودروهای خارجی شش ماه اجازه تردد در ایران را خواهند داشت.

هزینه دریافت پلاک گذر موقت چقدر است؟

هزینه‏‌های دریافت پلاک خودرو گذر موقت شامل موارد زیر است:

1- وجه و سهامی که واردکننده خودرو باید به گمرک پرداخت کند. این وجه تنها برای ضمانت از مالک خودرو دریافت شده و خرج نمی‌شود.

2- هزینه‌های جانبی مانند هزینه پلاک‌گذاری، هزینه تمرکز وجوه درآمد شماره‌گذاری، حق تمبر و مانند آن که از مالک خودرو دریافت می‌شود.

روش واردات خودرو گذر موقت چیست؟

دفترچه کارنه دو پاساژ (Carnet de Passages en Douane) سند گمرکی است که به افراد داخل کشور اجازه وارد کردن خودرو خارجی را می‌دهد. در واقع با داشتن این سند می‌توان از طرح واردات خودرو برای اهداف خاص و بدون پرداخت عوارض گمرکی استفاده کرد. با دارا بودن این دفترچه می‌توان خودرو گذر موقت هم وارد کرد.

اتحادیه بین‌المللی توریسم در کشور سوییس مبدأ شکل‌گیری و سازماندهی این دفترچه است. این دفترچه یک ضمانت بین‌المللی است و استفاده از آن در ایران، هند، استرالیا، نپال و ژاپن الزامی است. اما کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و جنوبی، آسیای غربی و شرقی و مرکزی برای واردات خودرو به آن نیازی ندارند.

درخواست دفترچه کارنه دو پاساژ مستلزم صرف هزینه بوده و به قوانین مالیاتی کشور مقصد وابسته است. برای محاسبه این هزینه می‌توانید باند مالیاتی کشور مقصد را در ارزش خودرو ضرب کنید. دفترچه کارنه دو پاساژ تنها یک سال اعتبار داشته و پس از اتمام اعتبار آن باید درخواست دفترچه جدید ارائه داد.

خودرو گذر موقت

آیا خرید‌و‌فروش خودرو گذر موقت مجاز است؟

بنابر ماده‌های 50 و 70 قانون گمرکات کشور، هیچ خودرو پلاک موقت را نمی‌توان پلاک‌گذاری دائمی کرد. به همین منظور برای جلوگیری از قاچاق خودرو و فرصت‌طلبی سودجویان، اجازه خرید‌و‌فروش خودروهای پلاک موقت در ایران ممنوع شده است. بنابراین مالک خودرو پلاک موقت اجازه نقل و انتقال، واگذاری و اجاره خودرو حتی به‌صورت موقت را ندارد.

قوانین استفاده از خودرو گذر موقت چیست؟

متأسفانه در کشور ما شکایات زیادی در مورد قاچاق خودروهای خارجی بدون مجوز وجود دارد. به همین علت نه تنها تاکنون قانونی برای تبدیل خودروهای پلاک موقت به پلاک ملی تصویب نشده؛ بلکه برای صدور پلاک گذر موقت هم سخت‌گیری‌‌های بیشتری اعمال شده است.

قوانین گمرکات کشور تنها مرجع قانونی برای اطلاع از دستورالعمل‌های وارادت خودر‌و گذر موقت به کشور است. این قوانین عبارتند از:

1- لازم است شخص واردکننده خودرو سه برابر ارزش خودروی وارداتی ضمانت ارائه دهد.

2- خرید و فروش و اجاره خودرو پلاک موقت غیرقانونی است. بنابراین این خودروها را تحت هیچ شرایطی نمی‌توان خرید و فروخت و یا به شخص ثالث واگذار کرد. عمل مخالف این قانون مصداق قاچاق کالا خواهد بود.

3- تنها مالک خودرو و شخص ارائه‌دهنده ضمانت مجوز استفاده از خودرو در مهلت تردد را دارند.

4- پس از اتمام مهلت تردد لازم است مالک خودرو ظرف مدت 10 روز نسبت به تمدید پلاک و یا خروج خودرو از کشور اقدام کند. در غیر این صورت راننده مجرم شناخته شده و مشمول جریمه خواهد بود.

جریمه عدم‌ خروج خودرو گذر موقت چیست؟

استفاده خودرو گذر موقت با توجه به اتمام مهلت قانونی تردد آن، جریمه مالک خودرو را به همراه خواهد داشت. جریمه نقدی سنگین، توقیف خودرو، معرفی مالک به مراجع قضایی و تشکیل پرونده قضایی در گمرکی که پروانه ورود خودرو را صادر کرده از جمله این جرایم هستند. تمدید پروانه تنها توسط گمرک کافی نیست و لازم است همراه آن پلاک راهنمایی‌ورانندگی هم گرفته شود.

تفاوت خودرو پلاک موقت با خودرو منطقه آزاد چیست؟

بعد از بیان نکاتی در باب اینکه خودرو گذر موقت چیست، باید به این نکته اشاره کنیم که خودرو گذر موقت را نباید با خودرو منطقه آزاد یکی دانست. دو تفاوت عمده میان خودرو گذر موقت و خودرو منطقه آزاد وجود دارد:

1- خودروهای مناطق آزاد تنها در محدوده‌ای خاص اجازه تردد دارند. در صورتی که خودروهای گذر موقت در کل کشور مجوز تردد دارند.

2- خودروهای گذر موقت تنها توسط مالک خودرو و ضمانت‌دهنده قابل‌استفاده هستند و امکان اجاره یا کرایه آن‌ها وجود ندارد. در حالی که خودروهای مناطق آزاد را می‌توان در محدوده منطقه آزاد اجاره داده یا کرایه کرد.

عکس 3

ورود خودروهای پلاک موقت در ایران

در این قسمت از مقالات جی پی اس ماشین وایزر در مورد خودروهای گذر موقت گفتیم. از یک طرف تمایل برخی گردشگران برای سفر به کشورهای دیگر با خودرو شخصی و از طرف دیگر ممنوعیت واردات از سال 1397 در ایران موجب شد خودروهای پلاک موقت در ایران مورد توجه قرار گیرد. اما واردات این خودروها به دلیل خرید و فروش غیرقانونی آنها توسط برخی افراد سودجود باعث شد قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای خودروهای گذر موقت وضع شود. از جمله می‌توان به ممنوعیت خرید و فروش و یا اجاره خودرو پلاک موقت اشاره کرد. همچنین بر اساس کشور مبدأ خودرو خارجی، مهلت تردد این خودرو و همچنین امکان تمدید این مدت متفاوت است. پلاک‌گذاری این خودروها نیز همانند سایر خودروها توسط پلیس راهور انجام می‌شود، اما مدارک مورد‌نیاز و هزینه‌های آن متفاوت است.

در صورتی که مالک خودرو بدون توجه به قوانین استفاده خودرو گذر موقت در کشور تردد کند، مجرم شناخته می‌‌شود. از پرداخت جریمه‌های نقدی سنگین گرفته تا توقیف خودرو و معرفی مالک به مراجع قانونی جریمه‌هایی هستند که برای متخلفان منظور شده است. بنابراین دارنده خودرو پلاک موقت محدودیت‌های زیادی دارد. در انتها باید متذکر شویم که خودرو پلاک موقت با خودرو منطقه آزاد در زمینه محدوده تردد و برخی مجوزهای اجاره خودرو با یکدیگر تفاوت دارند و نباید هر دو را یکی دانست.